Zapraszam Was do wspólnej modlitwy w Wielką Środę, która w tym roku jest dniem pojednania z Panem Bogiem i pojednania w rodzinie. W 1997 r. Jan Paweł II mówił do Polaków: „Do wspólnego świadectwa prowadzi trudna droga pojednania, bez którego nie może być jedności. Czy możemy być w pełni pojednani z Chrystusem, jeśli nie jesteśmy w pełni pojednani między sobą? Czy możemy wspólnie i skutecznie świadczyć o Chrystusie, nie będąc pojednani ze sobą? Czy możemy pojednać się ze sobą, nie przebaczając sobie nawzajem? Warunkiem pojednania jest przebaczenie, które nie jest możliwe bez wewnętrznej przemiany i nawrócenia, będących dziełem łaski”. Poniżej zamieszczam obrzęd nabożeństwa pokutnego w rodzinie.
RODZINNE NABOŻEŃSTWO POKUTNE
Ustalcie wspólnie konkretną porę modlitwy. Przygotujcie książeczki do modlitwy (jest w nich wzór rachunku sumienia, z którego możecie skorzystać). Znajdźcie na modlitwę odpowiednie miejsce. Jeżeli macie zrobiony w domu ołtarzyk to zgromadźcie się przy nim. Możecie również usiąść przy stole, przy którym wspólnie jecie posiłki (to podkreśli rodzinny charakter modlitwy). Połóżcie na nim Pismo Święte, krzyż i świecę. Przed rozpoczęciem modlitwy znajdźcie w Biblii dwa fragmenty z Ewangelii według św. Łukasza (rozdział 22, wersety 31-34 oraz rozdział 22, wersety 54-62). Zaznaczcie też fragment z Ewangelii według św. Jana (rozdział 21, wersety 15–19). Niech je odczyta osoba dorosła lub starsze dziecko. Wspólną modlitwę niech poprowadzi ojciec lub matka rodziny. Niektóre modlitwy rodzice mogą dać dzieciom do odczytania.
OBRZĘD NABOŻEŃSTWA
Zapalamy świecę. Prowadzący modlitwę mówi:
Prowadzący: Światło Chrystusa.
Wszyscy: Bogu niech będą dzięki.
Na początek możecie zaśpiewać pieśń wielkopostną (np. Jezu Chryste, Panie miły, Któryś za nas cierpiał rany, W krzyżu cierpienie). Ponieważ modlitwa ma charakter pokutny, dlatego po zaśpiewaniu pieśni uklęknijcie. Poproście o światło Ducha Świętego:
Prowadzący: Przyjdź Duchu Święty, oświeć nasze umysły, byśmy poznali nasze grzechy. Wzbudź w naszych sercach żal i spraw, byśmy szczerze dążyli do poprawy.
Potem wszyscy wykonują znak krzyża, mówiąc: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen.
Prowadzący: Panie Jezu, gromadzimy się wspólnie w naszym domu na rodzinnej modlitwie. Jest to nasze nabożeństwo pokutne, które ma nam pomóc oczyścić serca obciążone grzechami. Chcemy pojednać się z Tobą i między sobą. Wiemy, że w tym ostatnim czasie nie wszystko było dobre w naszym życiu. I choć walczymy o świętość, to jednak czasem szatan jest silniejszy od nas. Jego pokusy doprowadzają nas do upadku w grzech. Jest to wyjątkowy dzień. Troska o zdrowie nasze, naszych bliskich i innych ludzi sprawiła, że w tym roku nie możemy jak zwykle przystąpić do spowiedzi na święta. I bardzo nam tego brakuje. Ale wiemy, że Ty nas kochasz i nie opuszczasz. Nawet więcej, robisz wszystko, byśmy stale się nawracali i nie tracili wiary w Twoją pomoc. Dlatego wspólnie chcemy się modlić. Chcemy słuchać Twoich słów. Chcemy poznać nasze grzechy i szczerze za nie żałować. Chcemy żałować z miłości do Ciebie, a nie tylko ze strachu przed karą piekła. Chcemy dzisiaj także postanowić, że kiedy to wszystko już się skończy, jak najszybciej pójdziemy do spowiedzi. Jesteśmy spragnieni Twojego przebaczenia i odpuszczenia naszych grzechów. Kochamy Cię i chcemy z oczyszczoną duszą przeżywać te najbliższe dni i święta Wielkanocne. Jako przewodnika w naszym nawróceniu wybieramy dziś św. Piotra. Panie Jezu, kiedy Piotr trzykrotnie zaparł się Ciebie, Ty obróciłeś się i spojrzałeś na niego. A on widząc Twój wzrok zapłakał nad swoim grzechem i całym sercem nawrócił się do Ciebie. Spójrz również i nas, daj nam odczuć Twoje kochające spojrzenie i wzrusz nasze ser-ca, abyśmy powrócili do Ciebie i przez całe życie zawsze wiernie szli za Tobą.
Teraz niech wszyscy usiądą.
SŁOWO BOŻE
Prowadzący: Posłuchajmy słów Ewangelii według św. Łukasza: W czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus powiedział do Piotra: „Szymonie, Szymonie, oto szatan domagał się, żeby was przesiać jak pszenicę; ale Ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty ze swej strony utwierdzaj twoich braci». On zaś rzekł: «Panie, z Tobą gotów jestem iść nawet do więzienia i na śmierć». Lecz Jezus odrzekł: «Powiadam ci, Piotrze, nie zapieje dziś kogut, a ty trzy razy wyprzesz się tego, że Mnie znasz».
Następnie czyta się kolejny fragment z tej samej Ewangelii:
Prowadzący: Kiedy strażnicy schwycili Jezusa, poprowadzili Go i zawiedli do domu najwyższego kapłana. A Piotr szedł z daleka. Gdy rozniecili ogień na środku dziedzińca i za-siedli wkoło, Piotr usiadł także między nimi. A jakaś służąca, zobaczywszy go siedzącego przy ogniu, przyjrzała mu się uważnie i rzekła: «I ten był razem z Nim». Lecz on zaprzeczył temu, mówiąc: «Nie znam Go, kobieto». Po chwili zobaczył go ktoś inny i rzekł: «I ty jesteś jednym z nich». Piotr odrzekł: «Człowieku, nie jestem». Po upływie prawie godziny jeszcze ktoś inny począł zawzięcie twierdzić: «Na pewno i ten był razem z Nim; jest przecież Galilejczykiem». Piotr zaś rzekł: «Człowieku, nie wiem, co mówisz». I w tej chwili, gdy on jeszcze mówił, kogut zapiał. A Pan obrócił się i spojrzał na Piotra. Wspomniał Piotr na słowo Pana, jak mu powiedział: «Dziś, zanim kogut zapieje, trzy razy się Mnie wyprzesz». Wyszedł na zewnątrz i gorzko zapłakał.
Teraz można zaśpiewać Psalm 51(50) według melodii ludowej; można go również przeczytać:
Bądź mi litościw, Boże nieskończony, * według wielkiego miłosierdzia Twego! * Według litości Twej niepoliczonej, * chciej zmazać mnóstwo przewinienia mego. Obmyj mnie z złości, obmyj tej godziny, * oczyść mnie z brudu, w którym mnie grzech trzyma; * bo ja poznaję wielkość mojej winy * i grzech mój zawsze przed mymi oczyma.
Prowadzący: Posłuchajmy słów Ewangelii według św. Jana: A gdy spożyli śniadanie, rzekł Jezus do Szymona Piotra: «Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie więcej aniżeli ci?» Odpowiedział Mu: «Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham». Rzekł do niego: «Paś baranki moje!» I znowu, po raz drugi, powiedział do niego: «Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie?» Odparł Mu: «Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham». Rzekł do niego: «Paś owce moje!». Powiedział mu po raz trzeci: «Szymonie, synu Jana, czy kochasz Mnie?» Zasmucił się Piotr, że mu po raz trzeci powiedział: «Czy kochasz Mnie?» I rzekł do Niego: «Panie, Ty wszystko wiesz, Ty wiesz, że Cię kocham». Rzekł do niego Jezus: «Paś owce moje! Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci: Gdy byłeś młodszy, opasywałeś się sam i chodziłeś, gdzie chciałeś. Ale gdy się zestarzejesz, wyciągniesz ręce swoje, a inny cię opasze i poprowadzi, dokąd nie chcesz». To powiedział, aby zaznaczyć, jaką śmiercią uwielbi Boga. A wypowiedziawszy to rzekł do niego: «Pójdź za Mną!».
ZACHĘTA PAPIEŻA FRANCISZKA
Prowadzący: 20 marca tego roku papież Franciszek przypomniał na czym polega żal za grzechy i nawrócenie serca, kiedy nie możemy przystąpić do spowiedzi. A w takiej sytuacji znajdujemy się właśnie teraz: „Wielki Post to dobry czas, aby wejść w siebie i przypomnieć sobie o Ojcu i powrócić do Tego, który nas kocha. Czasem mówimy: «Nie Ojcze, wstydzę się powrócić, bo wiesz… popełniłem tyle grzechów w swoim życiu, tak wiele złych rzeczy zrobiłem». I co na to odpowiada Pan? «Wróć, uleczę cię z twojej niewierności, szczodrze obdarzę cię miłością, bo Mój gniew oddalił się od ciebie». Wróć więc do twojego Ojca, który czeka na ciebie. Bóg pełen czułości uzdrowi cię z wielu, bardzo wielu ran twego życia i z wielu złych rzeczy, które popełniłeś. Każdy z nas ma swoje. Pomyślmy o tym: powrócić do Ojca to powrócić w objęcia, objęcia Ojca. I przypomnieć sobie jeszcze inną obietnicę, którą wypowiedział prorok Izajasz: «Choćby wasze grzechy były jak szkarłat, nad śnieg wybieleją». On potrafi to zrobić, przemienić cię, On może zmienić twoje serce, ale pozwala ci zrobić pierwszy krok: powrócić. To nie jest powrót do Boga, to powrót do domu. Jeżeli nie ma kapłana, który mógłby cię wyspowiadać, to porozmawiaj z Bogiem, twoim Ojcem i powiedz Mu prawdę: «Panie, zrobiłem to, i tamto… Przebacz mi» i proś o przebaczenie z całego serca, z aktem żalu i obiecaj, że potem się wyspowiadasz, ale teraz mów: Panie przebacz mi. I od razu powrócisz do łaski Bożej. Ty sam możesz się zbliżyć do Boga, tak jak uczy nas katechizm, do Bożego miłosierdzia bez pośrednictwa kapłana, którego brak. Pomyślcie o tym: to ten czas, to dobra chwila. Akt żalu szczerze uczyniony, a w ten sposób nasza dusza stanie się biała jak śnieg”.
RACHUNEK SUMIENIA
Teraz jest właściwy czas na zrobienie rachunku sumienia. Trzeba go zrobić spokojnie i z uwagą. Możecie posłużyć się książeczkami. Niech każdy w ciszy i skupieniu czyta pytania i w myślach odpowiada na nie, przedstawiając Bogu grzechy, które popełnił (bez głośnego ich wypowiadania wobec innych członków rodziny). Rachunek sumienia można też zrobić dzień wcześniej, albo w tym samym dniu, w którym będzie modlitwa rodzinna. Warunkiem odpuszczenia grzechów przez żal doskonały jest – z miłości do Pana Boga – wzbudzenie w sercu żalu za popełnione grzechy, pragnienie nawrócenia i pragnienie wyspowiadania się z tych grzechów przed kapłanem. Dlatego tak ważne jest, aby przed następną częścią tej modlitwy mieć świadomość, za jakie grzechy chcę Boga przeprosić.
POJEDNANIE RODZINNE
Teraz ponownie uklęknijcie.
Prowadzący: Teraz w chwili ciszy przypomnijmy sobie nasze najbardziej osobiste grzechy, za które chcemy przeprosić Dobrego Boga.
Po odpowiedniej chwili milczenia:
Prowadzący: Będziemy powtarzać: zmiłuj się nad nami.
Panie Boże, wyznajemy przed Tobą także inne nasze grzechy i prosimy Cię…
Często nie postępowaliśmy tak, jak przystoi Twoim dzieciom, dlatego prosimy Cię…
Nie zawsze stawialiśmy Ciebie na pierwszym miejscu, dlatego prosimy Cię…
Nasze intencje i myśli nie zawsze były właściwe i czyste, dlatego prosimy Cię…
Sprawialiśmy przykrości naszym rodzicom i nauczycielom, dlatego prosimy Cię…
W domu (w szkole, w pracy) byliśmy leniwi i nie chcieliśmy pomagać rodzicom (rodzeństwu, innym ludziom), dlatego prosimy Cię…
Żyliśmy w niezgodzie i źle mówiliśmy wzajemnie o sobie, dlatego prosimy Cię…
Byliśmy zarozumiali i kłamaliśmy, dlatego prosimy Cię…
Brakowało nam cierpliwości do siebie nawzajem, dlatego prosimy Cię…
Zaniedbywaliśmy naszą modlitwę rodzinną i osobistą, dlatego prosimy Cię…
Zaniedbywaliśmy sposobność czynienia dobrze, dlatego prosimy Cię…
Teraz członkowie rodziny mogą prosić o wzajemne wybaczenie wyrządzonych sobie nawzajem krzywd. Może warto wrócić do dawnego zwyczaju, kiedy znakiem przeproszenia ze strony dzieci było ucałowanie ręki matki, ojca, babci czy dziadka, a ze strony rodziców czy dziadków przytulenie dziecka do serca. Niech zawsze jednak wybrzmi słowo „przepraszam”.
AKT POKUTNY
Teraz rozpoczyna się akt pokutny, który bezpośrednio przygotowuje do żalu doskonałego.
Prowadzący: Panie Jezu, każdy z nas poczuwa się do grzechu. Poznaliśmy nasze grzechy w rachunku sumienia. A teraz w skrusze serca, wraz z Tobą, błagamy miłosierdzie Boga, i prosimy o ich odpuszczenie. Prosimy także, aby Bóg nam pomógł rozpocząć nowe życie, abyśmy mogli się radować z Twojego Zmartwychwstania.
Wszyscy: Spowiadam się Bogu wszechmogącemu i wam, bracia i siostry, że bardzo zgrzeszyłem myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem: moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina. Przeto błagam Najświętszą Maryję, zawsze Dziewicę, wszystkich Aniołów i Świętych i was, bracia i siostry, o modlitwę za mnie do Pana Boga naszego.
Prowadzący: Panie Boże, Ty wszystko wiesz. Znasz naszą szczerą wolę służenia Tobie, naszym bliskim i naszym braciom. Wejrzyj na nas i wysłuchaj nasze błagania. Będziemy powtarzać: Wysłuchaj nas, Panie.
Prosimy Cię, udziel nam łaski prawdziwego nawrócenia…
Prosimy Cię, wzbudź w nas ducha pokuty i umocnij nasze postanowienia…
Prosimy Cię, odpuść nam grzechy i przebacz nasze zaniedbania…
Prosimy Cię, napełnij serca nasze duchem ufności i wielkoduszności…
Prosimy Cię, uczyń nas wiernymi uczniami Twego Syna i żywymi członkami Jego Kościoła…
WZBUDZENIE ŻALU DOSKONAŁEGO
Prowadzący: A teraz niech każdy w swoich myślach powtarza następującą modlitwę, która wyraża żal za grzechy i w zaistniałej sytuacji odpuszcza nasze grzechy: Panie, mój Boże, z całego serca żałuję i odczuwam cierpienie z powodu moich grzechów. Żałuję, że tak łatwo poddawałem się pokusom szatańskim. Żałuję, bo grzesząc zasłużyłem na twoją karę. Ale jeszcze bardziej żałuję dlatego, że obraziłem Ciebie, Nieskończoną Dobroć. Żałuje tego z całego serca, bo wiem, że tylko Ty jesteś godzien być kochanym ponad wszystko. Kocham Cię, Boże! Kocham Cię jak Ojca. Kocham Cię, Panie Jezu! Kocham cię, bo Ty cierpiałeś za mnie na krzyżu. Kocham Cię, Duchu Święty! Kocham Cię, bo Ty nieustannie prowadzisz mnie ku dobru i wzbudzasz w moim sercu miłość. Panie, mój Boże, wsparty teraz Twoją niebiańską pomocą, postanawiam już więcej nie grzeszyć i uciekać od wszelkiej okazji do grzechu. Postanawiam także jak najszybciej, kiedy to tylko będzie możliwe, przystąpić do spowiedzi i wyznać moje grzechy, które dzisiaj poznałem i które mi przebaczyłeś. Dziękuję Ci za to, że mnie kochasz!
Prowadzący: Niech się nad nami zmiłuje Bóg Wszechmogący, i odpuściwszy nam grzechy, doprowadzi nas do życia wiecznego. Amen.
Prowadzący: Odmówmy modlitwę, której nas nauczył Jezus Chrystus, i prośmy o miłosierdzie naszego Ojca w niebie, który nie chce śmierci grzesznika, lecz aby się nawrócił i żył.
Wszyscy: Ojcze nasz…
KOMUNIA DUCHOWA
Wasze serca zostały przez Boga oczyszczone. Dlatego przyjmijcie komunię duchową. Czyńcie to ze skupieniem. Czytajcie powoli modlitwy, myśląc z utęsknieniem o kościele i tabernakulum, w którym jest obecny Pan Jezus. Pamiętajcie też o chwili ciszy, aby każdy mógł doświadczyć osobistego spotkania z Jezusem. Potem możecie zaśpiewać pieśń eucharystyczną.
Propozycja modlitwy dla dzieci: Panie Jezu, przyjdź do mnie i wejdź do mojego serca. Pomóż mi kochać tak, jak Ty kochałeś innych. Pomóż mi czynić tylko dobre rzeczy, a unikać złych, bo bardzo Cię kocham i chcę zawsze być blisko Ciebie. Amen.
Propozycja modlitwy dla dorosłych: Panie Jezu wierzę, że jesteś prawdziwie obecny w Najświętszym Sakramencie. Kocham Cię ponad wszystko i pragnę Ciebie całą moją duszą. Ponieważ teraz nie mogę cię przyjąć w Komunii sakramentalnej w moim kościele, dlatego proszę Cię, to Ty przyjdź teraz duchowo do mojego serca. A kiedy już do niego wejdziesz, przygarnę Cię i cały zjednoczę się z Tobą. Nie pozwól, abym kiedykolwiek oddalił się od Ciebie. Przedwieczny Ojcze, ofiaruję Ci Przenajświętszą Krew Twojego Syna jako wynagrodzenie za moje grzechy, jako pomoc duszom w czyśćcu cierpiącym i w intencjach Kościoła Świętego. Amen.
BŁOGOSŁAWIEŃSTWO DZIECI
Rodzice mogą pobłogosławić swoje dzieci. Ojciec i matka mogą czytać wspólnie następująca modlitwę: Boże Ojcze, niewyczerpane źródło życia i twórco wszelkiego dobra, błogosławimy Ciebie i dzięki Tobie składamy za to, że dając nam dzieci, uradowałeś naszą wspólnotę miłości. Spraw, prosimy, aby te nasze dzieci, będące najmłodszymi członkami rodziny, znajdowały w naszym domu drogę do coraz większego dobra i dzięki Twojej opiece doszły kiedyś do celu jaki im wyznaczyłeś. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Teraz rodzice kreślą znak krzyża na czole swoich dzieci.
ZAKOŃCZENIE
Następnie wszyscy wykonują znak krzyża na sobie. Można przy tym powiedzieć następujące słowa: Niech nas Bóg błogosławi, broni od wszelkiego zła i zaprowadzi do życia wiecznego. Amen.